معرفی DVD
DVD (Digital Versatile Disc) (که از لحاظ شکل ظاهری بسیار به CD های 700 مگا بایتی شبیه است) را می توان متداولترین مدیای حال حاضر برای ذخیره داده ها، پشتیبان گیری و ضبط خانگی و نیمه حرفه ای صدا و تصویر دانست. تکنولوژیDVD ، با کاهش طول موج از 780nm در CDها به 625 تا 650nm ، ظرفیت ذخیره سازی را افزایش می دهد و می تواند اطلاعاتی بالغ بر 7/4 گیگابایت را بر روی یک دیسک ذخیره نماید که تقریبا" هفت برابر اطلاعاتی است که می توان بر روی یکCD-R (دیسک های با قابلیت نوشتن یک مرتبه) و یا CD-RW (دیسک هائی با قابلیت نوشتن چندین مرتبه) ذخیره نمود. نرخ انتقال اطلاعات هم در درایوهای DVD بمراتب بیشتر از درایوهای CD-ROM است. یک DVD که دارای سرعتی بالغ بر 1X می باشد، بین هشت تا نه برابر سریعتر از یک CD معمولی می باشد.
درایوهای DVD Writer، امکان استفاده از دیسک هایی با قابلیت نوشتن یک مرتبه و دیسک هایی با قابلیت نوشتن چندین مرتبه را فراهم می نمایند. از دیسک هایی با قابلیت نوشتن یک مرتبه ، اغلب در رابطه با ایجاد دیسک های ویدیویی DVD استفاده می گردد (قابل استفاده در DVD Player های استاندارد). از دیسک هایی با قابلیت نوشتن چندین مرتبه بمنظور ذخیره سازی حجم بالایی از داده و Backup اطلاعات موجود بر روی هارد دیسک، استفاده می شود.
DVD از مدل فشرده سازی MPEG-2 در ضبط ویدیو و صوت استفاده می نماید. بدین ترتیب ،تصاویر با کیفیت و شفافیت بیشتری (نسبت به Video CD که با فرمت MPEG-1 ضبط می نماید) ایجاد و امکان استفاده از پتانسیل های صوتی Dolby Digital و DTS ( Dolby Theater Systems) نیز فراهم می گردد. با استفاده از تکنولوژی MPEG-2 در هر فریم، 480 خط افقی عرضه می گردد که این مقدار در دیسک های لیزری 425 و در VHS بین 250 تا 270 می باشد.
انواع DVD و تفاوت ها
از قابلیت های درایوهای DVD، توانایی آنان در پشتیبانی از انواع متفاوتی از رسانه های ذخیره سازی نظیر CD-R، CD-ROM و CD-RW است. در صورتیکه قصد تهیه یک درایو DVD را داشته باشید، باید با انواع رسانه ذخیره سازی پشتیبانی شده توسط DVD ، آشنا شوید. دیسک های DVD به دو گروه عمده + و - تقسیم می گردند. درایوهای DVD می توانند از یک و یا هر دو گروه فوق، استفاده نمایند. پس از مشخص نمودن نوع درایو DVD، می توان از دیسک های DVD سازگار با آن، استفاده نمود.
DVD-RAM روش دستیابی در این نوع دیسک ها بصورت تصادفی بوده و امکان خواندن و نوشتن مکرر اطلاعات بر روی آنان وجود خواهد داشت. رسانه ذخیره سازی فوق، دارای ویژگی های زیر می باشد :
- برخلاف رسانه ذخیره سازی Tape که داده ها بصورت ترتیبی خوانده می شوند، در دیسک های DVD-RAM داده ها نظیر هارد دیسک بصورت تصادفی خوانده می شوند. این نوع دیسک های DVD، رسانه ای ایده آل بمنظور ذخیره سازی حجم بالائی از اطلاعات و Backup می باشند .
ویژگی های DVD-RAM :
- این مدیا در دو مدل دارای کارتریج و بدون کارتریج به بازار عرضه گردیده است.
- از لحاظ ظرفیت از نسل دوم به بعد هر لایه از دیسک قابلیت ذخیره سازی 4.7 GB را دارد.
- قابلیت ضبط ویدیو و تصویر ثابت را دارد (Still pictures)
- می توان بیش از یکصد هزار مرتبه اطلاعات را بر روی آن بازنویسی نمود.
- حداکثر سرعت ضبط 5X و عمر مفید آن یکصد سال برآورد می شود.
- ضبط برنامه هاِیی که امکان تنها یک بار ضبط شدن را دارند(CPRM: Content Protection for Recordable Media).
- قابلیت ضبط دو باند صدای متفاوت
- ضبط تصاویری که به صورت 16:9 می باشند.
- قابلیت اضافه کردن متن و زیرنویس روی دیسک
- قابلیت پاک کردن یک برنامه خاص از روی دیسک و ساختن فهرست و منو
- بمنظور خواندن و نوشتن اطلاعات بر روی این نوع DVD، می بایست از درایوهای DVD-R/RAM استفاده گردد .
DVD-R یا DVD+R
روی این نوع DVDها می توان صرفا" یک مرتبه اطلاعات را ذخیره نمود. از رسانه ذخیره سازی فوق، بیشتر به منظور ذخیره داده های گرافیکی با ظرفیت بالا، موزیک، نماهنگ، فیلم و داده های رایانه ای استفاده می گردد.
خصوصیات DVD-R : به منظور نوشتن اطلاعات بر روی این نوع DVD می بایست از درایوهائی با نوع R- و برای خواندن اطلاعات می توان از درایوهای R+ و R- استفاده گردد .
- حداکثر 8 ساعت ضبط
- ماکزیمم سرعت 8X برای ضبط
- عدم امکان ضبط برنامه های(CPRM: Content Protection for Recordable Media).
- قابلیت اضافه کردن متن و زیرنویس را دارد.
- امکان ایجاد پلی لیست بر روی آن وجود ندارد.
خصوصیات DVD+R : بر روی این نوع DVD می توان یک ویدئو به مدت چهار ساعت در حالت SP و یا هشت ساعت در حالت EP را ذخیره نمود. بمنظور نوشتن بر روی رسانه ذخیره سازی فوق، می بایست از درایوهائی با نوع R+ و برای خواندن اطلاعات می توان از درایوهای R+ و R- استفاده گردد .
تفاوت بین DVD+R و DVD-R
DVD-R زودتر از DVD+R به بازار ارائه شد، به همین منظور شرکت های متفاوتی برای تولید درایوهای DVD-R و DVD+R جهت ضبط و پخش DVD به بازار، به وجود آمد. درایوهای تولیدی تنها قابلیت ضبط حالت DVD+Rیا DVD-R را دارد حال آنکه نوع DVD ها تفاوت خاصی با هم ندارند. DVD+R دارای همان ظرفیت ضبط و همان قابلیت های مدل DVD-R می باشد، با این تفاوت که دارای سرعت ضبط بالاتر و امکان drag and drop را بر روی صفحات به منظور ضبط بهتر فراهم می کند.
DVD-RW یا DVD+RW
بر روی این نوع DVD، امکان نوشتن اطلاعات تا 1000 بار وجود دارد. از رسانه ذخیره سازی فوق، بیشتر به منظور ذخیره داده های گرافیکی با ظرفیت بالا، موزیک، نماهنگ، فیلم و داده های رایانه ای استفاده می گردد.
خصوصیات DVD-RW : به منظور نوشتن اطلاعات بر روی این نوع DVD می بایست از درایوهائی با نوع R- و برای خواندن اطلاعات می توان از درایوهای R+ و R- استفاده گردد .
خصوصیات DVD+RW : بر روی این نوع DVD می توان یک ویدئو به مدت چهار ساعت در حالت SP و یا هشت ساعت در حالت EP را ذخیره نمود. بمنظور نوشتن بر روی رسانه فوق، می بایست از درایوهائی با نوع R+ و برای خواندن اطلاعات می توان از درایوهای R+ و R- استفاده گردد .
خصوصیات، امکانات و قابلیت های DVD های سری RW شبیه به DVD های R می باشد به جز در دو مورد :
1- امکان ضبط به دفعات متوالی برای آرشیو و BackUp
2- حداکثر سرعت ضبط 4X
DVD-ROM: این نوع DVD صرفا" بمنظور خواندن استفاده می گردد. فیلم ها و DVD های صوتی که خریداری و یا اجاره می شوند، بر روی این نوع رسانه ذخیره می گردند.
لازم است به این نکنه نیز اشاره گردد که روش دستیابی به اطلاعات ذخیره شده بر روی یک رسانه ذخیره سازی از نوع DVD-RAM بصورت تصادفی بوده و مکانیزم دستیابی به اطلاعات ذخیره شده بر روی رسانه های ذخیره سازی DVD+R، DVD-R، DVD+RW، DVD-RW و DVD-ROM بصورت ترتیبی است.
جایگاه DVD
شاید این سوال مطرح شود که فرمت ذخیره سازی اطلاعات بر روی دیسک های DVD به چه صورت است و آیا در این رابطه استانداردی وجود دارد؟
در پاسخ می توان گفت که در حال حاضر از انواع DVD+R،DVD-R ، DVD+RW و DVD-RW استفاده می گردد . تکنولوژی های فوق با یکدیگر سازگار نبوده و رقابتی نزدیک را بمنظور استاندارد شدن جهانی، دنبال می نمایند. با استفاده از هر یک از فرمت های فوق، امکان نوشتن داده و ایجاد ویدئوهای DVD وجود خواهد داشت (امکان استفاده از آنان توسط تعداد زیادی (نه تمام آنان) از درایوهای DVD-ROM وDVD Players وجود خواهد داشت). لازم است به این نکته نیز اشاره گردد که DVD-RAMفرمتی است که در راستای فرمتهای مذکور می باشد ولی اکثر دستگاههای Player و درایوهای DVD از آن حمایت نمی نمایند. در زمان انتخاب یک درایو نوع فرمت اطلاعات حمایت شده توسط آنان حائز اهمیت بوده و می بایست در این خصوص با دقت تصمیم گیری شود. تولید کنندگان درایوهای DVD هر یک محصولاتی را تولید نموده اند که از فرمت های فوق حمایـت می نمایند. در حال حاضر، بالاترین سرعت نوشتن اطلاعات بر روی دیسک هائی با قابلیت نوشتن یک مرتبه، 16X می باشد.
نکاتی دررابطه با تهیه DVD
۱- بررسی سرعت نوشتن بر روی آن
۲- سازگار بودن نوع آن
۳- لحاظ نمودن مدت زمان فرمت آن
با تشکر مخصوص از دوست و همکار گرامی آقای محمد هادی باکوئی